สะระแหน่ (Peppermint) เป็นพืชสมุนไพรที่มีกลิ่นหอมหวานและรสชาติเย็นสดชื่น มักนิยมใช้ในการปรุงอาหารและเครื่องดื่ม เช่น ชามิ้นท์ (Peppermint tea) ที่มีรสชาติหอมโดดเด่นและสดชื่น นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติทางการแพทย์ที่น่าสนใจ เช่น ช่วยลดอาการแน่นท้องและอาการคลื่นไส้ ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ และช่วยลดอาการปวดศีรษะ นอกจากนี้ สะระแหน่ยังมีสารสกัดที่มีคุณสมบัติฆ่าเชื้อแบคทีเรียและจุลินทรีย์ในปากและคอ เป็นต้น สะระแหน่เป็นพืชที่เจริญเติบโตง่ายและสามารถปลูกได้ทั้งในสวนและกระถาง มักมีการใช้สะระแหน่ในการผลิตเครื่องดื่มรสเย็น และเครื่องดื่มที่ให้ความร้อน เช่น กาแฟหรือชา ส่วนใบสะระแหน่ก็สามารถใช้ในการเตรียมอาหารและขนมได้หลากหลายประเภท
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของสะระแหน่
ต้น : สะระแหน่เป็นพืชล้มลุก มีลำต้นเป็นเหลี่ยม สีเขียวหรือม่วงแดง ลำต้นสามารถเลื้อยคลุมดินและแตกหน่อได้
ใบ : ใบสะระแหน่มีลักษณะเป็นใบเดี่ยว รูปรีหรือรูปไข่ ปลายใบแหลม ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย ใบมีสีเขียวเข้มและมีกลิ่นหอมสดชื่นเมื่อขยี้
ดอก : ดอกสะระแหน่ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ดอกมีขนาดเล็ก สีขาวหรือสีม่วงอ่อน ดอกจะบานในช่วงฤดูร้อนถึงฤดูใบไม้ร่วง
การใช้ประโยชน์จากสะระแหน่
- การประกอบอาหาร:
- ใบสะระแหน่สดใช้เป็นเครื่องปรุงและเครื่องเทศในอาหารหลายประเภท เช่น ยำ ลาบ น้ำตก แหนมเนือง และส้มตำ
- ใบสะระแหน่ใช้ในการแต่งกลิ่นและรสในเครื่องดื่ม เช่น ชา น้ำมะนาว และค็อกเทลต่าง ๆ
- ยาสมุนไพร:
- ใบสะระแหน่มีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยย่อยอาหาร
- สะระแหน่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบและบรรเทาอาการปวดหัว โดยการดื่มชาใบสะระแหน่หรือสูดดมน้ำมันสะระแหน่
- น้ำมันสะระแหน่มีสรรพคุณในการบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก และช่วยในการหายใจ
- การดูแลสุขภาพและความงาม:
- ใบสะระแหน่มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยในการบำรุงผิวพรรณและลดการเกิดริ้วรอย
- น้ำมันสะระแหน่ใช้ในการทำผลิตภัณฑ์ดูแลผิวและเส้นผม เช่น สบู่ แชมพู และโลชั่น ช่วยให้ผิวเนียนนุ่มและเส้นผมเงางาม
การปลูกสะระแหน่
- สะระแหน่เป็นพืชที่ปลูกง่าย ชอบดินร่วนซุยและมีการระบายน้ำดี ควรปลูกในที่มีแสงแดดรำไรถึงแสงแดดจัด
- การปลูกสามารถทำได้โดยการใช้กิ่งพันธุ์ ปักชำหรือปลูกในแปลงหรือในกระถาง
- ควรรดน้ำเป็นประจำเพื่อให้ดินชุ่มชื้น แต่ไม่ควรให้น้ำขัง