ตะไคร้ (Lemongrass) เป็นพืชสมุนไพรที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Cymbopogon citratus อยู่ในวงศ์หญ้า (Poaceae) ตะไคร้มีต้นกำเนิดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และอินเดีย แต่ปัจจุบันถูกปลูกอย่างแพร่หลายในหลายพื้นที่ทั่วโลก เนื่องจากเป็นพืชที่มีประโยชน์หลากหลายและง่ายต่อการปลูก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของตะไคร้
ลำต้น : ตะไคร้มีลำต้นเป็นกอ ลำต้นตั้งตรง มีข้อปล้องชัดเจน มีความสูงประมาณ 1-2 เมตร ลำต้นด้านล่างมีสีเขียวอมขาว ขยายออกเป็นกระจุก
ใบ : ใบตะไคร้ยาว เรียวแหลมและแข็ง มีขอบคม ใบมีสีเขียวมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว
ดอก : ดอกของตะไคร้มีลักษณะเป็นช่อ ดอกย่อยเล็ก ๆ ออกเป็นกระจุกตามปลายก้านดอก
ราก : ระบบรากเป็นรากฝอย มีรากย่อยจำนวนมาก ช่วยยึดเกาะดินได้ดี
การใช้ประโยชน์จากตะไคร้
- การประกอบอาหาร :
- ตะไคร้เป็นส่วนประกอบสำคัญในอาหารไทยและอาหารเอเชียหลายชนิด เช่น ต้มยำ ต้มข่า และแกงต่าง ๆ เพื่อเพิ่มกลิ่นหอมและรสชาติให้กับอาหาร
- สมุนไพรและการแพทย์ :
- ตะไคร้มีสรรพคุณทางยามากมาย เช่น ช่วยย่อยอาหาร ลดอาการท้องอืด ลดการอักเสบ ลดความดันโลหิต และต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา
- เครื่องดื่ม :
- ตะไคร้สามารถนำมาต้มเป็นชาตะไคร้ ซึ่งมีสรรพคุณช่วยผ่อนคลาย ลดความเครียด และช่วยย่อยอาหาร
- การบำรุงผิว :
- น้ำมันตะไคร้ใช้ในผลิตภัณฑ์บำรุงผิวเพื่อลดการเกิดสิวและป้องกันการติดเชื้อบนผิวหนัง
- การไล่แมลง :
- ตะไคร้มีสรรพคุณไล่แมลง ใช้ในการป้องกันยุงและแมลงอื่น ๆ
- น้ำมันหอมระเหย :
- น้ำมันหอมระเหยจากตะไคร้ใช้ในอโรมาเทอราพีเพื่อช่วยผ่อนคลายและลดความเครียด
การปลูกตะไคร้
ตะไคร้เป็นพืชที่ปลูกง่าย ชอบแสงแดดจัดและดินที่มีการระบายน้ำดี สามารถปลูกได้ทั้งในแปลงปลูกและในกระถาง ควรรดน้ำเป็นประจำเพื่อให้ดินชุ่มชื้น